Stikstofarm bouwen - 7 handvatten

Er is veel mogelijk om te voorkomen, dat de stikstofcrisis het struikelblok wordt voor de energietransitie en de nieuwbouw van woningen. Ook willen we niet gedwongen worden om onze levensstijl extreem te moeten aanpassen. Stikstofarm of zelfs stikstofvrij bouwen is zeer goed mogelijk. Wij hebben er zeven handvatten voor.

De enorme hoeveelheid aan daken die we al hebben, maar ook die er nog komen, behoren niet alleen meer te dienen om je te beschermen tegen regen, sneeuw, kou en hitte. We weten inmiddels, dat het dak -de zogenoemde vijfde gevel- veel meer kan bieden. Denk aan het voorkomen van hittestress, het tegengaan van wateroverlast, het zuiveren en leveren op een gewenst moment van water, het opwekken en besparen van energie, ruimte voor sport en spel, als transportplek voor drones, het vergroten van de biodiversiteit door de aanleg van flora, of zelfs het creëren van woonruimte met ‘tiny houses’. Het kan allemaal, soms zelfs in combinatie.

Zero250

Als kennisplatform is Zero250 in het leven geroepen om eigenaren, overheden, fabrikanten en bouwers van daken te voorzien van zoveel mogelijk informatie over de mogelijkheden om de klimaatdoelstellingen in 2050 via duurzame daken te halen. Zero250 is al heel ver. Maar we zijn er nog lang niet. De gedachten in ons land over klimaatbeheersing en de stikstofcrisis moeten dan ook om. We moeten de mogelijkheden die er zijn met beide handen aanpakken. We kunnen er heel veel mee bereiken terwijl het ook financieel voordeel kan bieden. Dat geldt voor duurzame daken, maar ook door circulaire en biobased bouwmaterialen te gebruiken, door de inzet van schone transporten en materieel. Daarnaast zijn bouwhubs voor de aan- en afvoer van materialen belangrijk, terwijl het afval de grondstoffen voor de toekomst zijn. Met gebruik van robots en data door sensoren zorgen we ervoor, dat er zo min mogelijk CO₂ en stikstof wordt uitgestoten of verbruikt. En wat we dan nog uitstoten compenseren we door nog meer daken te vergroenen.

Overshoot day

We hebben in Nederland de overshoot day op 12 april jongstleden al bereikt. Dat betekent, dat we die dag de biocapaciteit die dit jaar voor ons land beschikbaar is al hebben bereikt. Anders gezegd: als iedereen op aarde zou leven zoals wij dat in Nederland doen, dan zouden er 3,6 ‘aardes’ nodig zijn. De stikstofuitstoot per hectare ligt in Nederland ruim vier maal hoger dan het Europees gemiddelde. Mede hierdoor zijn de zogenoemde stikstofuitstoot voorkomende maatregelen in Nederland veel strenger dan in andere Europese landen,

1. Ga voor prefab

Bouwers kunnen door middel van prefab de stikstofuitstoot per project met zeker 30% verminderen.

2. Kies voor biobased materiaal

Bouw je prefab huizen met biobased materiaal, dan bespaar je 45% stikstofuitstoot in vergelijking met een bouwproject waar traditionele materialen zijn gebruikt. Doordat natuurlijke materialen lichter zijn dan conventionele materialen zoals beton, staal en steen, zijn er voor de bewerking minder zware machines nodig. Daardoor kan makkelijker met elektrisch materieel worden gewerkt. Er is ook een minder zware fundering nodig.

3. Maak gebruik van bouwhubs

In het gunstigste geval kun je door de inzet van bouwhubs de stikstofuitstoot door transport met 60% verminderen.

4. Bouw circulair

Hergebruik van materialen kan veel stikstofuitstoot besparen. Dit kan op twee manieren. Allereerst kan er door hergebruik stikstof worden bespaard in de hele keten, omdat je bij het recyclen van sloopmateriaal de productie van nieuwe goederen uitspaart. Dit heeft echter geen effect op de uitstoot van een afzonderlijk bouwproject, omdat circulair slopen ingewikkelder is. Machines staan langer te draaien dan bij traditioneel slopen, omdat alle goederen die hergebruikt kunnen worden apart moeten worden gesorteerd en afgevoerd.
Gebruik je een gedeelte van een gebouw op dezelfde plek opnieuw, dan kun je meer uitstoot besparen. Als het hele casco blijft staan, kan dit een reductie van 75% opleveren in vergelijking met nieuwbouw.

5. Gebruik schoon bouwmaterieel

Met emissienorm stage III is de uitstoot per woning op 27 kg. Bij type stage IV is dit gereduceerd naar 6,3 kg. Kies je voor elektrische machines of voor machines op waterstof, dan breng je de stikstofuitstoot van je materieel naar 0,00.
Een andere optie is om een stikstoffilter te gebruiken. Daarmee kan de uitstoot van dioxiden van grote machines met 99% worden teruggedrongen.
Het gebruik van biobrandstof in bouwmachines helpt daarentegen niet of nauwelijks tegen stikstofuitstoot. Sterker nog, bij veel biobrandstoffen neemt de uitstoot juist toe.

6. Ga voor binnenstedelijke transformaties

Binnenstedelijk bouwen biedt vooral voordelen als het gaat om transformaties. Bij dat soort projecten is minder materieel nodig dan bij nieuwbouw, omdat er minder gesloopt en aangebouwd wordt. Er staan dan minder machines stikstof uit te stoten op de bouwplaats. Daarnaast komen transformatieprojecten gunstiger uit in de stikstofberekening, omdat ze in de oude situatie nog gas uitstootten, en in de nieuwe situatie niet meer. Nieuwe woningen moeten gasloos worden gebouwd. Ook dit levert op papier een stikstofbesparing op.

7. Maak het dak duurzaam

Een duurzaam dak levert je heel veel op. De mogelijkheden zijn bijna oneindig, zoals we hierboven al uiteen hebben gezet. Nu nog wordt er veelvuldig allereerst voor een geel dak gekozen, oftewel het plaatsen van zonnepanelen. Dat is prima natuurlijk, zij het dat het niet altijd de beste oplossing is. Op de ene plek is een groen dak beter, of is een blauw dak juist dé oplossing. Misschien is een gecombineerd duurzaam dak wel de beste oplossing.

Om te kunnen bepalen welk soort duurzaam dak de beste oplossing biedt hebben we als hulmiddel de ambitietool op onze website www.zero250.dev.circulo.it gezet. Hiermee bepaal je, eventueel met hulp van onze specialisten, wat het belangrijkste voor jouw dak in jouw directe omgeving is. Een niet-onbelangrijke bijkomstigheid is, dat je inzicht krijgt in wie betaalt voor wat je krijgt, én wie er allemaal voordeel bij hebben (de maatschappelijke waarde).

Laten we dus vooral niet langer wachten. Wij zijn al gestart en zonder tegenwind stijgt de vlieger niet. Ga dus snel naar de ambitietool. Als je meer wilt weten, kan je ook gerust contact met ons opnemen.